نوشته های برچسب خورده: تنظیم بازار

دو سال پیش وارد کننده تخم‌ مرغ بودیم اما امسال صادرات تخم‌ مرغ از 130 هزار تن عبور کرد که این مقدار به 6 کشور عراق، قطر، امارات، ترکمنستان، افغانستان و عمان صادر شده است و رقم معادل 6500 کامیون 20 تنی می باشد و کیفیت بسیار مناسب تخم مرغ ایرانی باعث شده کشورهای همسایه حاضر شوند حتی یک تا دو دلار در هر کارتن بیشتر بپردازند.
پیش از این در سالهای 1399 و 1400 بخشی از نیاز کشور به تخم مرغ از واردات تامین می شد علاوه بر آن ترکیه بازار منطقه را تسخیر کرده بود و خریداران قیمت تخم مرغ ترکیه را اقتصادی تر می‌دانستند حال جایگاه ایران با یک میلیون و 300 هزار تن تولید در سال و با پشت سر گذاشتن ترکیه به جایگاه هفتم در دنیا رسیده است و توانسته بازار‌های منطقه را بدست بگیرد.
تولید تخم مرغ 400 هزار تن طی دو سال رشد داشته و برنامه ریزی شده تولید سال آینده هم 5 درصد بیشتر شود.
قیمت تخم مرغ برای تامین شب عید هم کمتر از نرخ مصوب و کیلویی 48 هزار تومان درب مرغداری و 56 هزار تومان در فروشگاه‌ها بفروش می رود.

در سالهای 1400 و 1401 سالانه بیش از 17.5 میلیون راس دام یعنی دو برابر رقم استاندارد روانه کشتارگاه‌ها شد که اثرات آن در سال 1402 بصورت کاهش عرضه و افزایش قیمت دیده شد و حدود 70 درصد تامین نهاده دامی وابسته به واردات است که خشکسالی های دو سال اخیر فشار کمبود نهاده بر دامداران را بیشتر کرده بود که در سال جاری بهبود پیدا کرده و بیش از یک میلیون تن نهاده در سامانه بازارگاه آماده عرضه کمتر از نرخ مصوب می باشد.
مجموع کالاهای اساسی مورد نیاز شب عید و ماه مبارک رمضان تامین شده و نگرانی وجود ندارد همچنین انبارها پر از گوشت است و مقدار گوشت قرمز بیش از 3 برابر نیاز کشور میباشد.
روزانه 200 تا 300 تن گوشت گوسفندی و گوساله تا پایان ماه رمضان وارد می شود و نیاز کشور به واردات سالانه حدود 100 هزار تن می باشد.

برای حمایت از تولید کنندگان داخلی با توجه به روند افزایش تولید جوجه‌ریزی و امکان کاهش قیمت مرغ زنده و گوشت مرغ، ۱۵ هزار تن مرغ منجمد از مرغداران برای حمایت از آنها و تامین ذخایر استراتژیک خریداری شد و خریدهای صورت گرفته توسط شرکت پشتیبانی امور دام از مرغداران مستقل، زنجیر‌های تولید، اتحادیه‌های سازمان تعاون روستایی و تحت پوشش اتاق تعاون و تشکل‌های تولیدی است و این شرکت آمادگی دارد که بطور مستمر مرغ مازاد را از هر یک فعالان تولیدی صنعت طیور مذکور بطور نامحدود در سراسر کشور خریداری کند.
تاکنون از 14 استان مرغ مازاد بر نیاز بازار خریداری شده و استان‌های مازندران، اصفهان و البرز با توجه به آمار میزان تناژ خریداری شده به ترتیب حائز رتبه‌های اول تا سوم هستند و در میزان خرید صورت گرفته ارزش مرغ منجمد خریداری شده معادل 1.2 همت است و این خریدها از طریق دستورالعمل‌های این شرکت به اداره‌های کل پشتیبانی امور دام استان‌ها ابلاغ و به جامعه هدف اطلاع‌رسانی شده و کلیه خریدها با انعقاد قرارداد با تولید کنندگان انجام شده است و این سیاست‌های حمایتی در جهت ارتقای امنیت تولید در جامعه مرغداران تا زمانی که مازاد تولید مرغ در کشور وجود داشته باشد بطور مستمر و نظام‌مند صورت می‌گیرد و همچنین بمنظور حمایت از جوجه‌ریزی مطلوب در ماه‌های آتی نیز “قرارداد خرید آتی تولید مرغ” به استان ها ابلاغ شده است که نسل جدیدی از قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود.
مرغ‌های منجمد خریداری شده در محدوه وزنی 1200 تا 2000 گرم بوده و در قراردادهای منعقده با موضوع “تامین مرغ تولیدی آتی” مرغ منجمد با تحویل نهاده‌ها بصورت مدت‌دار 2 ماهه در اختیار تولید کنندگان قرار داده می‌شود.
همچنین با هماهنگی‌های بعمل آمده بین شرکت پشتیبانی امور دام کشور و بخش خصوصی روزانه بین 1200 تا 1400 تن محموله گوشت مرغ گرم از استان‌های همجوار شامل: مازندران، ‌گیلان، گلستان، سمنان، زنجان، قزوین و البرز وارد استان تهران می‌شود که از این میزان 500 تا 600 تن از آن وارد میدان بهمن بعنوان بارانداز و توزیع کننده اصلی گوشت مرغ استان مذکور می‌باشند و از میان این استان‌ها بیشترین میزان سهم تامین گوشت مرغ را به ترتیب مازندران، گیلان و گلستان برعهده دارند.
مدیران پشتیبانی امور دام استان‌های تامین کننده گوشت مرغ استان تهران، موظف به انجام نظارت عالیه بر ارسال میزان سهمیه تخصیصی روزانه به استان مقصد می‌باشند.
نماینده شرکت پشتیبانی امور دام کشور در راستای رصد بهنگام و بموقع بازار و امدادرسانی در صورت بروز هرگونه مشکل در میدان بهمن استقرار دارد و بر روند فعالیت‌ها نظارت می‌‌کند.
با تمهیداتی که در وزارت جهاد کشاورزی و شرکت پشتیبانی امور دام کشور اندیشیده شده هیچ نگرانی در زمینه تأمین، عرضه و توزیع مرغ در ماه مبارک رمضان و ایام عید وجود ندارد.

بخشنامه که از سوی وزارت جهاد کشاورزی، وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت تصویب شده است که طبق این بخشنامه، قیمت هر کیلوگرم خرید حمایتی مرغ زنده درب واحدهای مرغداری ۵۸ هزار تومان می باشد.

 

در این بخشنامه آمده است: به استناد مفاد قانون اصلاح قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی مصوب پنجم آبان ماه سال ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی، شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی به پیشنهاد معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی با تاکید بر به‌کارگیری رویکرد جایگزینی سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی در جلسه ۱۶ بهمن ماه ۱۴۰۲ تصویب کرد.
در راستای حمایت از تولیدکنندگان مرغ و بمنظور خرید حمایتی توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور قیمت مرغ زنده درب واحدهای مرغداری کیلویی ۵۸ هزار تومان است.
تبصره یک: به شرکت پشتیبانی امور دام کشور اجازه داده می‌شود در فرایند خرید برای ذخیره‌سازی از محل تولید داخلی نسبت به پرداخت هزینه‌های حمل و نقل، کشتار و افت کشتار، بسته‌بندی، شیرینگ پک، انجماد، انبار، نگهداری و ذخیره‌سازی اقدام کنند.
هزینه‌های تبعی مذکور بر اساس عرف بازار در روز خرید جز هزینه‌های قطعی شرکت است.
تبصره دو: وزیر جهاد کشاورزی به نمایندگی از شورای قیمت‌گذاری مجاز است با توجه بشرایط بازار و در راستای حمایت از تولیدکنندگان و متعادل‌سازی بازار، در مقاطع زمانی مختلف نسبت به تغییر قیمت خرید مرغ توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور اقدام کند.

یکی از وظایف موسسه تحقیقات علوم دامی مدیریت دانش و انتقال آن در سطح بهره‌برداران، شرکت‌های فعال و دامداران است که ارتباط بسیار خوبی بین سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی و به‌تبع آن موسسه تحقیقات علوم دامی کشور با بخش اجرایی وجود دارد.
در کنار موسسه تحقیقات علوم دامی، محققان معین و مروجان ارشد در سطح کشور و رو در رو اطلاعات را در اختیار کشاورزان و دامداران در سطوح مختلف قرار می‌دهند، وظیفه موسسه آموزش و ترویج نیز انتقال دانش تولید شده در موسسه‌ها در قالب کاروان‌های ترویجی به عرصه است.
این کاروان‌ها مشتمل بر تعدادی از محققان موسسه علوم دامی در رشته‌های مختلف است که استان به استان دانش را در اختیار کشاورزان و بهره‌برداران قرار می‌دهند.
همچنین اقدام دیگر این موسسه، انتقال‌ یافته‌ها در قالب مزارع آزمایشی و الگویی است بطوری که بعضی استان‌ها، دامداری‌ها و مرغداری‌ها بصورت آزمایشی بعنوان الگو انتخاب شده‌اند و تمام یافته‌های تحقیقاتی محققان در زمینه‌های مرتبط در این مزارع بصورت عملی اجرا می‌شوند و این موسسه مطالعاتی نیز تحت عنوان اثربخشی پروژه‌های تحقیقاتی انجام داده است که بر اساس آن میزان اثربخشی طرح‌های تحقیقاتی در تولید که به نتیجه رسیده‌اند مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بنابر اعلام مرکز آمار جمعیت دام دی ماه نسبت به آذر ۴ درصد کاهش یافته است.
قیمت کنونی هر کیلو دام زنده ۲۳۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است و هر کیلو لاشه درب کشتارگاه با نرخ ۵۶۰ تا ۵۷۰ هزار تومان عرضه می شود و وضعیت عرضه گوشت قرمز نسبت به تقاضا مناسب است و کمبودی برای سرانه مصرف فعلی نداریم و بر اساس گزارش مرکز آمار جمعیت دام سبک کشور با احتساب زایش های پاییز به ۶۲ میلیون رسیده است و اما در خصوص زایش های زمستان هم نمی توان برآورد دقیقی اعلام نمود.
کشتار جمعیت دام دی ماه نسبت به ماه قبل ۹ درصد و نسبت به دی ماه سال قبل ۱۸ درصد کاهش یافته است که نشان می‌دهد تولید وضعیت مناسبی ندارد.
واردات دام و گوشت قرمز بعنوان یکی از سیاست های قیمت دستوری نتیجه بخش نبوده است، از این رو دولت برنامه ریزی خود در خصوص حذف ارز ترجیحی که همان توزیع کالاهای اساسی از طریق کالابرگ الکترونیک است را باید اجرا کند که اجرای مکانیزم کالابرگ الکترونیک برای دولت و مصرف کننده مقرون بصرفه است و از طرفی چرخ تولید نیز به حرکت در می آید که این موضوع منجر به کاهش تورم می شود.

با شروع بحران اوکراین و تحولات منطقه، اهمیت خودکفایی در امنیت غذایی برای همه از جمله ایران روشن شد که یکی از دستاوردهای کشورمان در حوزه تولید خودکفایی در تولید مرغ اجداد می باشد.
هرم تولید مرغ چهار لایه اصلی دارد، که اولین لایه در راس هرم، لاین نامیده می‌شود که لایه ژن شناختی مرغ است و فقط حدود هفت کشور به این دانش دسترسی دارند که همگی هم تحت سلطه سه شرکت آمریکایی هستند که ایران در معرض تحریم غذایی آمریکا و واردکننده مرغ اجداد بود اما در ۲ سال گذشته توانست این بخش از زنجیره تولید مرغ را در داخل تولید کند تا مجبور به واردات آن نشویم.
مرغ اجداد، فرزندان لایه لاین هستند که لایه مادر و جوجه آن در مرغ گوشتی محسوب می‌شوند که در حال حاضر همه لایه‌های تولید مرغ را در اختیار داریم و نیازی به واردات مرغ گوشتی یا مرغ مادر و اجداد نداریم؛ نه‌تنها به مرغ لاین دسترسی نداریم بلکه امیدواریم در آینده دسترسی به آن نیز فراهم شود و با تولید مرغ اجداد شاهد رشد تولید مرغ مادر در زنجیره تامین مرغ کشور خواهیم بود از این رو به خودکفایی در این حوزه رسیده‌ایم و دانش تولید مرغ در کشور هم اکنون بومی شده است.
نوسان قیمت مرغ ناشی از افزایش نرخ ارز یا نهاده یا واردات جوجه است و فقط در حوزه تامین نهاده وابستگی داریم و باید ضمن توجه بمصرف بهینه آب، با تولید داخل و یا با کشت فراسرزمینی، وابستگی در حوزه تامین نهاده را نیز از بین ببریم.
همچنین در حوزه دستگاه‌های جوجه‌کشی هم شاهد تاثیر تحریم‌ها بودیم اما امروز دستگاه‌های جوجه‌کشی را هم تولید و این تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کردیم.

در ۳ ماه پایانی سال ماهانه ۱۵۰ تا ۱۵۲ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌شود که برای ماه مبارک رمضان و ایام نوروز پیش بینی‌ها انجام شده و نگرانی کمبودی در تأمین بازار گوشت مرغ وجود ندارد و در حال حاضر آمار تولید نسبت بمصرف بالاتر است و باید مرغ مازاد موجود از سطح بازار جمع‌آوری شود.
نرخ مصوب گوشت مرغ در اردیبهشت ماه ۷۳ اعلام شد در حالیکه قیمت جوجه یک روزه و نهاده‌های دامی در طول سال نوسان بسیار و افزایش نرخ‌ داشت و اصرار به پایین نگه داشتن قیمت‌ها باعث ضرر و زیان تولید می‌شود همچنین گرانی گوشت قرمز سبب شده تا بازار تقاضا گوشت مرغ افزایش پیدا کند هر چند این موضوع مربوط به کشور ما نبوده و بازار تقاضا این محصول در جهان رو به افزایش است.
با توجه به برآوردی که از بازار وجود دارد سال آینده هم ماهانه بین ۱۵۰ تا ۱۵۲ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام خواهد شد.

۹۰ درصد کشورهای دنیا مشکل تامین تخم مرغ دارند اما اکنون ارزانترین تخم مرغ در ایران تولید می شود که با توجه به صنعت پیشرفته واحدهای مرغ تخم گذار، اکنون ایران رتبه ۸ تولید تخم مرغ در دنیا را داراست.
در سال آینده تولید تخم مرغ با رشد ۵ درصدی به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن خواهد رسید.
با توجه به وضعیت مطلوب تولید مازاد بر نیاز کشور نه تنها کمبودی در عرضه نداریم، بلکه طی ماه های بهمن و اسفند بطور متوسط ماهانه ۱۰ هزار تن تخم مرغ مازاد داشتیم که به بازارهای هدف صادر شدند.
در حال حاضر قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ بالای ۶۰ هزار تومان است در حالیکه درب مرغداری ۴۷ تا ۴۸ هزار تومان عرضه می شود و برنامه ای برای اصلاح قیمت تخم مرغ تا پایان سال وجود ندارد.

در سال‌های گذشته جوجه‌ریزی از ۲۰ بهمن تا پایان اسفند کاهش می‌یافت که این یعنی توقف تولید، اما در دوره فعلی برنامه تولید بنحوی است که تولید در دوره یاد شده حتی بیش از سایر ماه‌های سال خواهد بود.
تولید باید همواره رو به بالا و صادرات‌ محور باشد و بعد از تامین نیاز داخل و ذخایر، مازاد آن راهی بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی شود چون ۱۵ کشور همسایه نیازمند محصولات کشاورزی ایران هستند و می‌توان با صادرات محصولات کشاورزی برای اقتصاد کشور ارزآوری کرد.
توسعه صنایع غذایی حلقه تکمیل زنجیره ارزش کشاورزی می باشد که با فراوری محصولات ارزش‌ افزوده در پی دارد که ضمن جلوگیری از ضایعات و اتلاف محصول، امکان صادرات را نیز فراهم می‌کند.
حمایت علمی و فنی از کشاورز، کاهش هزینه تولید و کشاورزی بهره‌ور را بهمراه دارد و ضروری است از ظرفیت علمی و شرکت‌های دانش‌بنیان برای بهره‌ور کردن تولید و بدنبال آن سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشاورزی استفاده شود و مراکز خدمات کشاورزی نقطه شروع برای ورود مطالعات و تحقیقات بداخل مزارع و واحدهای تولیدی می باشند.
برای رشد تولید، خودکفایی و پایداری در خودکفایی، ‌باید گشایشی در فضای کسب و کار ایجاد شود و کسی برای دریافت مجوز فعالیت معطل نماند که برای این کار اختیارات به استان‌ها تفویض می‌شود و واحدهای شهرستانی مشکلات را بصورت مستقل و در زمان کوتاه رفع می‌کنند.
همچنین سیاست‌های بازرگانی در واردات و صادرات براساس حمایت از تولید داخل باشد و محدودیت سرمایه‌گذاری برداشته شده و موانع رشد تولید از پیش پای سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان برچیده شود.
همچنین برای تسریع در رفع کمبودهای احتمالی و ایجاد شرایط مناسب تا شروع ماه مبارک رمضان، ستادهای استانی و ستاد وزارت تشکیل می‌شود و رییس سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها با کمک استانداران و ادارات صمت نسبت به تشکیل ستاد اقدام می‌کنند و شهرستان‌ها هم به این منظور با ایجاد کمیته بصورت مستمر و روزانه تامین و توزیع بازار را رصد خواهند کرد.